وبلاگ
• «دیگری» فیلمی سالم با پرداختی تازه (شهرام خرازي‌ها)
8/11/1388
.
.
نقد فیلم "دیگری" - شهرام خرازی ها
.
در سینمای ایران فیلم‌های زیادی با سوژه مخالفت فرزندان با ازدواج مجدد یكی از والدین وهمچنین مضمون بلوغ فكری زودرس كودكان ونوجوانان درجریان یك سفرپرفرازونشیب ساخته شده‌اند كه عمدتا به هم شبیه و فاقد نگاهی عمیق به مشكلات روانشناختی و تربیتی این طیف سنتی بوده‌اند. اگر چه این دو سوژه مورد توجه "مهدی رحمانی" در اولین ساخته سینمایی‌اش -دیگری- قرار گرفته‌اند اما برخلاف انتظار، به مسیری متفاوت با دیگر فیلم‌های وطنی هدایت شده‌اند.
«دیگری» فیلمی كم شخصیت، جمع و جور و سالم است كه مضمونی تكراری را با پرداختی تازه و متفاوت و جزییاتی آشنازدایی شده پیش چشم می‌گذارد.
«دیگری» در درجه اول فیلمی قصه‌گو است و در این قصه‌گویی بسیار موفق است. خط روایی فیلم كاملا مشخص و قابل تعقیب است. اوج و فرودها از زمان‌بندی حساب شده‌ای برخوردارند.
«دیگری» ریتم تند و پرشتابی دارد و تماشاگر را خسته نمی‌كند. اطلاعات در حد ضرورت - نه بیش، نه كم - به بیننده ارائه می‌شوند. ماجراها به‌ندرت قابل حدس‌اند كه همین نكته بر جذابیت فیلم می‌افزاید. رحمانی در «دیگری» به نمادپردازی بی‌توجه نبوده است.
نمادهای فیلم همگی قابل درك وبسیارتصویری هستند و تصنعی جلوه نمی‌كنند كه این البته امتیاز كمی برای یك كار اول نیست، به‌ویژه آن كه كارگردان، هیچ اصراری به توضیح نمادها و رمزگشایی از آنها با كمك دیالوگ نداشته است.
در این فیلم «مریلا زارعی» در ایفای نقش یك زن بیوه روستایی بسیار موفق است. دشواری كار او زمانی بیشتر مشخص می‌شود كه به این نكته توجه داشته باشیم كه در اغلب صحنه‌ها مجبور بوده نگاه‌های خود را مكررا و به تناوب بین مرد و پسربچه تقسیم كند و درحضور فرزندش، عشق خویش به مرد محبوبش را نهان سازد.
«محمدرضا فروتن» چند سالی است كه به ایفای نقش‌های روستایی علاقه نشان داده و این بار، به‌نظر می‌رسد كه بهتر از گذشته و با مهارتی فزون‌تر به چنین نقشی جان بخشیده است.
طراحی صحنه و طراحی لباس به ویژه در بخش‌های روستایی فیلم هدفدار و در خدمت قصه و شخصیت‌ها هستند.
رحمانی در «دیگری» به مشخصه‌های بومی بستر قصه به‌شدت پای‌بند است و بی آن كه در دام شكار مناظر توریستی، به تصویر كشیدن متظاهرانه مراسم فولكلوریك و كارت پستالیسم مفرط صادراتی وجشنواره‌پسند بیفتد، آداب و رسوم و ویژگی‌های رفتاری ملی و میهنی را در سراسر فیلم جاری می‌كند.
او همچنین می‌كوشد تا به بهانه سفر درون شهری مرد و پسربچه، تصویری واقعی از تهران امروز و جامعه معاصر با همه زشتی‌ها و زیبایی‌هایش پیش چشم گذارد.
نیمه نخست «دیگری»، یك فیلم جاده‌ای موفق است. سفر نمادین پسربچه با مردی كه دل در گرو عشق مادر وی دارد، در انتها به آشتی این دو می‌انجامد. حس اعتماد متقابلی كه در انتهای سفر بین مرد و پسربچه پدید می‌آید، به دور از تصنع و كاملا باورپذیر است، اما این همه قصه نیست!
رحمانی بدون آن كه به تماشاچی باج بدهد و در پی فینالی عامه پسند و متضمن گیشه باشد، آنچنان پایان غیرمترقبه و تلخی را برای فیلمش رقم می‌زند كه تا مدت‌ها ذهن بیننده را به خود مشغول داشته و تأثیر قصه را دوچندان می‌كند. اینگونه پایان‌بندی‌هاست كه یك فیلم را در جهان سینما ماندگار می‌كند.
.
نقد فیلم "دیگری" - شهرام خرازی ها
.
در سینمای ایران فیلم‌های زیادی با سوژه مخالفت فرزندان با ازدواج مجدد یكی از والدین وهمچنین مضمون بلوغ فكری زودرس كودكان ونوجوانان درجریان یك سفرپرفرازونشیب ساخته شده‌اند كه عمدتا به هم شبیه و فاقد نگاهی عمیق به مشكلات روانشناختی و تربیتی این طیف سنتی بوده‌اند. اگر چه این دو سوژه مورد توجه "مهدی رحمانی" در اولین ساخته سینمایی‌اش -دیگری- قرار گرفته‌اند اما برخلاف انتظار، به مسیری متفاوت با دیگر فیلم‌های وطنی هدایت شده‌اند.
«دیگری» فیلمی كم شخصیت، جمع و جور و سالم است كه مضمونی تكراری را با پرداختی تازه و متفاوت و جزییاتی آشنازدایی شده پیش چشم می‌گذارد.
«دیگری» در درجه اول فیلمی قصه‌گو است و در این قصه‌گویی بسیار موفق است. خط روایی فیلم كاملا مشخص و قابل تعقیب است. اوج و فرودها از زمان‌بندی حساب شده‌ای برخوردارند.
«دیگری» ریتم تند و پرشتابی دارد و تماشاگر را خسته نمی‌كند. اطلاعات در حد ضرورت - نه بیش، نه كم - به بیننده ارائه می‌شوند. ماجراها به‌ندرت قابل حدس‌اند كه همین نكته بر جذابیت فیلم می‌افزاید. رحمانی در «دیگری» به نمادپردازی بی‌توجه نبوده است.
نمادهای فیلم همگی قابل درك وبسیارتصویری هستند و تصنعی جلوه نمی‌كنند كه این البته امتیاز كمی برای یك كار اول نیست، به‌ویژه آن كه كارگردان، هیچ اصراری به توضیح نمادها و رمزگشایی از آنها با كمك دیالوگ نداشته است.
در این فیلم «مریلا زارعی» در ایفای نقش یك زن بیوه روستایی بسیار موفق است. دشواری كار او زمانی بیشتر مشخص می‌شود كه به این نكته توجه داشته باشیم كه در اغلب صحنه‌ها مجبور بوده نگاه‌های خود را مكررا و به تناوب بین مرد و پسربچه تقسیم كند و درحضور فرزندش، عشق خویش به مرد محبوبش را نهان سازد.
«محمدرضا فروتن» چند سالی است كه به ایفای نقش‌های روستایی علاقه نشان داده و این بار، به‌نظر می‌رسد كه بهتر از گذشته و با مهارتی فزون‌تر به چنین نقشی جان بخشیده است.
طراحی صحنه و طراحی لباس به ویژه در بخش‌های روستایی فیلم هدفدار و در خدمت قصه و شخصیت‌ها هستند.
رحمانی در «دیگری» به مشخصه‌های بومی بستر قصه به‌شدت پای‌بند است و بی آن كه در دام شكار مناظر توریستی، به تصویر كشیدن متظاهرانه مراسم فولكلوریك و كارت پستالیسم مفرط صادراتی وجشنواره‌پسند بیفتد، آداب و رسوم و ویژگی‌های رفتاری ملی و میهنی را در سراسر فیلم جاری می‌كند.
او همچنین می‌كوشد تا به بهانه سفر درون شهری مرد و پسربچه، تصویری واقعی از تهران امروز و جامعه معاصر با همه زشتی‌ها و زیبایی‌هایش پیش چشم گذارد.
نیمه نخست «دیگری»، یك فیلم جاده‌ای موفق است. سفر نمادین پسربچه با مردی كه دل در گرو عشق مادر وی دارد، در انتها به آشتی این دو می‌انجامد. حس اعتماد متقابلی كه در انتهای سفر بین مرد و پسربچه پدید می‌آید، به دور از تصنع و كاملا باورپذیر است، اما این همه قصه نیست!
رحمانی بدون آن كه به تماشاچی باج بدهد و در پی فینالی عامه پسند و متضمن گیشه باشد، آنچنان پایان غیرمترقبه و تلخی را برای فیلمش رقم می‌زند كه تا مدت‌ها ذهن بیننده را به خود مشغول داشته و تأثیر قصه را دوچندان می‌كند. اینگونه پایان‌بندی‌هاست كه یك فیلم را در جهان سینما ماندگار می‌كند.
شهرام خرازی ها – 5 بهمن 1388
مطالب ديگر:
• 16/4/1401: هجدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم نهال برگزار شد• 27/12/1400: فراخوان ساخت مستند سینمایی عیدولوژی
• 20/11/1400: گورکن نامزد بهترین پوستر از چهلمین جشنواره فیلم فجر
• 8/11/1400: معصومیت شر (نقد فیلم گورکن)
• 8/11/1400: «سینه‌ما رکس» از جنس مستندهای تعاملی و مشارکتی‌ست
+ آرشيو وبلاگ
