- نقش من از آن کاراکترهایی است که به نظر می‌رسد سختی‌هایی در زندگی کشیده و خودساخته است و از آن پدرهایی است که انضباط آهنین را در خانه برقرار می‌کنند.

این کاراکتر شاید آدم بدی نباشد، اما روش او و سختگیری‌های بیش‌ازحدی که دارد، باعث به‌وجود آمدن مشکلاتی برای افراد خانواده می‌شود. این آدم مغرور اگرچه می‌خواهد حرف، فقط حرف خودش باشد و میزانی از خودشیفتگی و خودرأیی را دارد اما با این‌ حال، قلب نامهربانی هم ندارد.

- شاید یکی از دلایل آن پوست صورتم باشد که سفید است و به زال بودن می‌خورد و از طرف دیگر، با سینا سعیدیان (تهیه‌کننده این فیلم) سابقه همکاری قبلی داشتم و از دوستان سال‌های دور من است و این افتخار را داشتم که در فیلم اینجا کسی نمی‌میرد به کارگردانی آقای کندری در خدمتشان باشم.

- معمولا با خواندن سه یا چهار صفحه از یک فیلمنامه می‌توانم تشخیص دهم که فضای فیلم چگونه است و نحوه دیالوگ‌نویسی و پرداخت فیلم به چه صورت است؛ در اجرا و تدوین فیلم هم ثابت شد که کاظم ملایی با همین تعداد اندک فیلم‌هایی که ساخته، منظری را پی می‌گیرد که قابل احترام است و امضای شخصی خود را دارد.

نسبت به فیلم‌سازان جوان دیگر، هیاهو ندارد و با طمأنینه و صبر و حوصله، جهان فیلم‌های خودش را می‌سازد و این نویدبخشی برای سینمای ایران است.

گورکن، سوژه تازه‌ای دارد و به غیر از تازگی، شیوه پرداخت آقای ملایی به‌عنوان نویسنده و کارگردان هم حائز اهمیت است و آن را اثری متمایز کرده که شاهد این مدعا، درخشش این فیلم در جشنواره‌های مختلف بین‌المللی است که در بیش از سی ۲۷ جشنواره بین‌المللی حضور داشت و نامزد دریافت جایزه شد و حدود چهارده جایزه بین‌المللی را در رشته‌های مختلف از آن خود کرد؛ این نشان می‌دهد که این فیلم از نظر تماشاگر بین‌المللی و افراد حرفه‌ای نیز موردپذیرش قرار گرفته است.

باید اعتراف کنم که در ابتدا تصور می‌کردم باید تمپو و ضرب‌آهنگ کار کمی بیشتر باشد ولی درنهایت، دریافتم که این فیلم همین تأنی و طمأنینه را لازم دارد و به قولی، به‌گونه‌ای است که از سلیقه و زیبایی‌شناسی کارگردانش عبور می‌کند.

- من نقش کوتاهی را در این فیلم بازی کردم و به همین دلیل یکی از سخت‌ترین نقش‌هاست؛ چرا که باید در کم‌ترین زمان ممکن، با کم‌ترین دیالوگ‌ها و یک سری اکت‌ها از سوی تماشاگر پذیرفته شوی و بازی باورپذیری را داشته باشی که اگر راهنمایی‌های آقای ملایی و تمرین‌های پیش از تولید نبود، این اتفاق صورت نمی‌گرفت. برای همین نقش کوتاه هم ما تعامل خوبی با کارگردان داشتیم و ایشان در جنس بازی‌ها بسیار دقت نظر داشتند.

البته باید به این موضوع هم اشاره کنم که یکی از جوایز متعددی که این فیلم برنده شده است، جایزه جنبی بازیگران است؛ یعنی جایزه‌ای برای همه بازیگران فیلم و این نشان می‌دهد که نظرات آقای ملایی از یک صافی زیبایی‌شناسی عبور کرده و من هم از راهنمایی‌های ایشان بی‌نصیب نبودم. 

در اجرای این نقش هم علاوه‌بر راهنمایی‌های آقای ملایی، گریم بسیار خوب آقای دهقان و طراحی لباس و… همه به من بازیگر برای ایفای نقش کمک می‌کند و من امیدوارم که تماشاگران نیز تأیید کنند.

- پیش از این قرار بود که در اجرای یک نمایش با هم همکاری کنیم که این اتفاق درنهایت نیفتاد و برای نخستین‌بار افتخار همکاری با ایشان را در این فیلم داشتم که رابطه بسیار خوبی برقرار شد و خیلی سریع به درک متقابلی برای بازی در این فیلم رسیدیم.

- من با آقای ملایی آشنایی قبلی و رو در رو نداشتم اما در نخستین همکاری با ایشان فهمیدم که پشت این صدای آرام و رفتار آرام، غوغایی نهفته است و انگار مثل فیلم‌هایش که به نظر می‌رسد باید تمپوی بالایی داشته باشد ولی آن را کنترل می‌کند، بسیار خوددار است و آرام‌آرام و با وسواس و حساسیت در کلیت اثر، مولفه‌های مورد نظرش را تسری می‌دهد.

آقای ملایی کارگردانی است که حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، جهان و درون پرآشوبی دارد اما این را می‌داند که آرام‌آرام با کمک بازیگر و دیگر عوامل آنچه را می‌خواهد، در یک ساختاری بچیند و در فرمی ارائه دهد که فقط محتوا را فریاد نزند.

رابطه ما بسیار دوستانه و محترمانه بود و با درایت و صبوری ایشان در جهت هدایت بازیگر، تعامل خوبی میان ما صورت گرفت. ما پیش از فیلم‌برداری، جلسه‌ای برای پرسش و پاسخ، روخوانی و تمرین داشتیم و در همین جلسات متوجه شدم که دقیقا چه می‌خواهند و چطور می‌خواهند آن را اجرایی کنند.

- فیلم سینمایی را باید در سینما دید ولی با توجه به بحران شیوع کرونا که به نظر می‌رسد از آنچه تصور می‌شد، قصه ماندگارتری است و با توجه به اقتصاد شکننده سینما باید قبول کنیم که نمی‌توان اکران بسیاری از فیلم‌ها را به تأخیر انداخت؛ به این دلیل که بسیاری از فیلم‌ها و آثار هنری با همه خوبی‌هایی که دارند، باید در یک بازه زمانی به مخاطب ارائه شود و با او ارتباط برقرار کنند.

جدا از مشکلاتی که گاهی برای برخی از فیلم‌ها به وجود می‌آید و با توقیف چندساله روبه‌رو می‌شوند، نمی‌توان فیلمی ساخت و ۱۰ سال بعد اکران کرد.

اگرچه همه فیلم‌ها تاریخ‌مصرف ندارند و این باعث خرسندی است که فیلم‌ها، تئاترها، رمان، شعر و آثار هنری دیگری خلق شوند که جاودانه باشند، اما باید پذیرفت که این تاریخ‌مصرف برای خیلی از فیلم‌ها و آثار هنری وجود دارد و با این میزان آثار تولیدی و بضاعت سینمای ما همین‌قدر که بتواند برای چند سال با مخاطب ارتباط برقرار کند اتفاق بزرگی است.

البته منظور من این نیست که هنرمند تلاش نمی‌کند تا اثرش به سطحی از ماندگاری و جاودانگی برسد، اما با نگاهی واقع‌بینانه می‌توان دید که اغلب آثار هنری در همه حوزه‌ها همین که بتوانند چند سالی موردتوجه قشرهای مختلف مخاطبان باشند، باعث خوشحالی است.

یکی از دلایل اکران آنلاین هم همین است که با توجه به شرایط موجود و به طول انجامیدن اکران فیلم‌ها در سینماها، به‌هرحال باید این فیلم‌های تولیدشده دیده شوند و با مخاطبانشان ارتباط برقرار کنند و پلتفرم‌ها فضایی برای دیده شدن این فیلم‌هاست؛ اما نکته منفی آن است که نباید مخاطب به دیدن فیلم سینمایی در یک مدیوم دیگر عادت کند.

عادت کردن به دیدن فیلم‌های سینمایی در مدیوم تلویزیون و … که در لابه‌لای سروصداهای موجود در فضای خانه اتفاق می‌افتد… این نوع فیلم دیدن، سینما نیست.

همه می‌دانیم که سینما رفتن تجربه متفاوت دیگری است و دیدن فیلم در سینما در کنار دیگران با فرهنگ‌های متفاوت و درجمعی دویست یا پانصدنفره، یک اتفاق فرهنگی و جامعه‌شناختی است و این بسیار دردناک است که نزدیک به دو سال می‌شود که ما در سراسر دنیا، سینما را تجربه نمی‌کنیم؛ هرچند که در بزرگ‌ترین تلویزیون‌های خانگی آن را ببینیم. سینما رفتن و تئاتر دیدن برای حیات یک جامعه مفید و موثر است. من امیدوارم که در شرایط کرونایی و غیر کرونایی، اوضاع به‌گونه‌ای باشد که هر اتفاق فرهنگی به جایگاه اصلی خود بازگردد.

بحث اصلی، درباره تفاوت مدیوم‌ها و الزام وجودی هر یک از مدیوم‌هاست. سینما، تئاتر، تلویزیون و پلتفرم‌ها درهمه دنیا هستند و هرکدام قاب متفاوت و زیبایی‌شناسی خاص خود را دارد و هرکدام باید در جایگاه خود حضور فعال داشته باشند؛ اما نگرانی من این است که جای این مدیوم‌ها باهم عوض شود یا در یکدیگر مستحیل و یا کمرنگ شوند.

باید برای همه مدیوم‌ها فضای فعالیت وجود داشته باشد و از آثار ویژه هر یک از مدیوم‌ها حمایت شود و این‌طور نباشد که تئاتر را برای زنده ماندن سینما نابود کنیم و یا برای زنده ماندن سینما، پلتفرم‌ها و سریال‌ها نباشند. کاش می‌شد مطمئن شد که در دوران پساکرونا، فرهنگ ما و رفتار جامعه‌شناختی ما به دوران پیشاکرونا بازگردد.

منبع: فیلیمو شات

مطالب ديگر:

• 16/4/1401: هجدهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم نهال برگزار شد
• 27/12/1400: فراخوان ساخت مستند سینمایی عیدولوژی
• 20/11/1400: گورکن نامزد بهترین پوستر از چهلمین جشنواره فیلم فجر
• 8/11/1400: معصومیت شر (نقد فیلم گورکن)
• 8/11/1400: «سینه‌ما رکس» از جنس مستندهای تعاملی و مشارکتی‌ست
+ آرشيو وبلاگ